Jeden z bardzo znanych niemieckich chlebów. Chleb żytni mieszany na zakwasie, pieczony w keksówce. Chleb ma twardą, mocno chrupiącą, ciemną skórkę i jest wyrazisty, lekko wytrawny w smaku. Dzięki dużej zawartości mąki żytniej i zakwasu utrzymuje długo świeżość.